بتن سبک ،یکی از مصالحی است که بسیاری از افراد برای ساخت هرگونه سازه ای از انواع آن استفاده می کنند و می توان گفت بتن یکی از مصالح پرطرفدار می باشد اما برای آنکه به بهترین نحو از این مصالح استفاده شود نیازمند آن است که طراح و مجری هر پروژه هر دو شناخت مناسبی از تکنولوژی انواع بتن داشته باشند .در ادامه بیشتر با بتن سبک و کاربرد آن آشنا می شویم.برای داشتن یک متریال خوب باید نکات مهمی از قبیله حمل و نقل ،قرار دادن مواد اولیه، فشرده سازی محصول نهایی و تمام نکات ریز را مد نظر قرار داد تا فرآوری و پروسه آماده سازی مصالح با کیفیت هرچه بیشتر انجام شود.
بتن سبک را بشناسید
بتن اصولاً متشکل از سیمان ،آب ،سیلیس ،مواد افزودنی و غیره می باشد .البته با توجه به نوع بتن مواد تشکیل دهنده اولیه آن متفاوت می شود .علی رغم تمام محسنات بتن برخی از موارد مانند وزن زیاد باعث می شود که افراد زیادی برای دستیابی به یک متریال بهتر تلاش کنند و در نتیجه تمام تحقیقات و تلاش های این افراد،توانستند به نوعی از بتن دست یافته که به بتون سبک معروف است .
امروزه بسیاری از طراحان و مجریان پروژه های ساختمانی و عمرانی به جهت سرعت بخشی در ساخت ، سبک سازی متریال ،افزایش عمر مفید و همچنین مقاوم سازی ساختمان در برابر زلزله از بتن سبک استفاده می کنند ، هرچند بسیاری از افراد در ایران کماکان نسبت به این مصالح ناآگاه هستند و هنوز در کشور ما گسترش چشمگیری در خصوص استفاده از بتن سبک علی الخصوص بتن سبک سازه ای صورت نگرفته است.
استفاده از بتن سبک از قرن ۲۰ ام در دنیا آغاز شد که می توان برای نمونه به ساختمان فرودگاه دالز در شهر واشنگتن آمریکا در سال ۱۹۶۲ اشاره کرد . این متریال نه تنها در صنعت ساختمان بلکه در صنعت پل سازی نیز در جهان مشهور و به نام است اما در ایران علی رغم تاکید مبحث پنجم مقررات ملی ساختمان بر استفاده از مصالح و شیوه های سبک سازی ، هنوز استفاده از این نوع مصالح گستردگی لازم را در کشور پیدا نکرده است .
انواع بتن های سبک
انواع بتن های سبک تفاوت هایی دارندو براساس نوع و اندازه مقاومتی که در برابر فشار وارده به دسته های مختلفی تقسیم میشود که میتوان آنها را در دسته بندی زیر جا داد:
1.بتن سبک غیر سازه ای
2.بتن سبک سازه ای
3.بتن سبک با مقاومت متوسط
کاربرد هر کدام از این نوع مصالح متفاوت از بقیه می باشد.به طور مثال بتن سبک غیر سازه ای به دلیل مقاومت کمتر بیشتر در محل های مورد استفاده قرار می گیرد که فشار کمتری را متحمل می شود ، مانند دیوارهای غیر باربر و یا به عنوان جداساز .این در حالی است که بتن های سبک سازه ای دارای مقاومت کافی برای تحمل فشار و وزن هستند که باعث میشود بتوان از آنها در اعضا سازه ای استفاده کرد که باید خاطر نشان کرد که در این نوع بتن در برخی از حالات امکان افزایش مقاومت آنها وجود دارد.و در خصوص بتن های سبک و با مقاومت متوسط می توان گفت که از نظر میزان مقاومت مابین بتن های سبک با مقاومت غیر سازه ای و بتن های سبک سازه ای قرار دارند با توجه به نوع مقاومت و فشار می توان از انواع آنها در مکان های مورد نظر استفاده کرد .
همانطور که گفتیم پایه مواد اولیه بتن ها با یکدیگر متفاوت است. گاهی بتن از سنگ دانه های سبک ساخته می شود و گاهی بنا به شرایط از مخلوطی از سنگریزه ها معمولی و سبک به طور کلی بنابر اقتضاء کار، نوع استفاده مواد اولیه تغییر پیدا میکند که میتوان این تغییر مواد اولیه را در چند سطح بررسی کرد.
1.بتن های دانه سبک
بتن های دانه سبک که در این گروه بیشتر از مواد اولیه سبک مثل یومیس ، پل استایرن و غیره استفاده می شود .
2. بتن های متخلخل یا هوادار
بتن های متخلخل یا هوادار که در فرایند تولید این نوع بتن یک عامل هوازا به مخلوط اضافه می شود که بیشتر این بتن با نام بتن اتوکلاو در دنیا مشهور است ، که از بتن های سبک با تکنولوژی برتر از آن یاد می شود و بر اساس مقاومت های گوناگونی که دارد امکان استفاده در مکان های مختلف وجود دارد .به عبارتی با افزایش و کاهش سطح مقاومت آنها می توان هم در بلوک های غیر باربر و پانل های تزیینی از آنها استفاده کرد و هم در دیوارهای مسلح و اعضای باربر .
از جمله خصوصیات برجسته بتن سبک هوادار میتوان به عایق رطوبت صوت و دما بودن آن اشاره کرد که در مبحث های معماری پایدار و جلوگیری از هدر رفت انرژی موارد و مسائل بسیار مهمی هستند و میتواند به کارگیری این متریال سهم بسزایی در ذخیره کرد انرژی باشد . همچنین از خصوصیات دیگر آن می توان به خاصیت مقاومت در برابر یخ زدگی و وزن مناسب در مقابل تحمل فشار بالا اشاره کرد .
ویژگی های بتن سبک
به طور کلی با توجه به تمام موارد میتوان چند ویژگی بارز و برجسته بتن سبک را اینطور عنوان کرد که :
1.سبک بودن وزن در نتیجه اقتصادی شدن پروژه
2.مقاومت مناسب در مقابل سرما و گرما
3.عایق صوتی
4. حمل و نقل آسان تر
5. مقاوم سازی در برابر زلزله و کاهش تلفات
6. کاهش مصرف انرژی و رسیدن به معماری پایدار به دلیل پایین بودن ضریب انتقال حرارت
7.و ...
این ویژگی ها باعث آن شده است که بتن سبک را بتوان به عنوان یکی از مهمترین مصالح ساختمانی دانست که در راستای اهداف اقتصادی ،پایداری انرژی و کاهش مصرف آن و همچنین افزایش ایمنی می تواند به کمک طراحان و مجریان پروژه های ساختمانی و عمرانی بیاید.