آرک یا قوس عنصر جذابی در نما ساختمان ها و دکوراسیون آن می باشد که جلوه خاصی به فضا می دهد. کلمه آرک به معنی قوس یا کمان است و در یک دهانه برای انتقال بار عمودی وزن به تکیه گاه ها ایجاد می شود و جزء مهمی در معماری ساختمان ها به شمار می رود. با ما همراه باشید تا با آرک، این عنصر زیبا بیشتر آشنا شوید.
آرک چیست؟
آرک یک ساختار عمودی منحنی است که فضای باز زیر آن را در بر می گیرد. آرک می تواند بار بالای آن را تحمل کند یا نقشی کاملا تزئینی داشته باشد. آرک ها از زمان اتروسک ها که اختراع آرک به آنها نسبت داده می شوند یک ویژگی برجسته در معماری بوده اند، اگرچه رومی ها آن را بیشتر توسعه دادند و استفاده از آن را گسترش دادند. تکنیک های طراحی و ساخت آرک ها از آن زمان به شکل های ساختاری بسیار دیگری از جمله طاق ها ، قوس ها و پل ها توسعه یافته است. آرک ها به عنوان تکیه گاه برای بسیاری از انواع طاق استفاده می شوند، به ویژه طاق بشکه ای که یک قوس پیوسته است. استفاده گسترده از طاق ها مشخصه سازه های قوسی است. برخلاف سیستم تراش دار که در آن، مانند معماری های یونان باستان، چین و ژاپن تیرها غالب هستند.
آرک ها سازه های فشاری هستند، یعنی هیچ تنش کششی ندارند. آنها خود نگهدار هستند و توسط نیروی گرانشی که بر وزن آنها وارد می شود تثبیت می شوند تا آنها را در حالت فشرده نگه دارد. این باعث می شود آنها بسیار پایدار و کارآمد باشند و بتوانند دهانه های بزرگتر داشته باشند و بارهای بیشتری را نسبت به تیرهای افقی تحمل کنند. بار رو به پایین یک آرک باید به پایه های آن منتقل شود. نیروی رانش به بیرون که توسط یک آرک در پایه آن اعمال می شود، باید به وسیله وزن خود یا وزن دیوارهای نگهدارنده توسط تکیه گاه یا فونداسیون ها یا توسط یک اتصال مخالف بین دو طرف مهار شود. با کاهش ارتفاع یا افزایش آرک، رانش به بیرون افزایش می یابد.
انواع آرک در دکوراسیون ساختمان
آرک ها انواع مختلفی دارند و می توانند به اشکال مختلف مانند نوک تیز، غیر دایره ای، قطعه ای یا نیم دایره ای و... باشند. با توجه به تعداد مراکز، شکل آنها و متریال مورد استفاده در ساخت آنها می توانید انواع آرک ها را شناسایی کنید. این آرک ها عناصر زیبایی در ساختمان ها هستند و می توانند اشکال مختلفی به خود بگیرند. ما دراینجا انواع مختلف آرک در نما ساختمان و همچنین دکوراسیون ساختمان را توضیح خواهیم داد.
آرک نیم دایره در نما ساختمان
همانطور که از نام آن پیداست، یک آرک نیم دایره یک کمان کامل 180 درجه با شعاع ثابت می باشد. آرک نیم دایره به دلیل انتقال سریعتر و کارآمدتر نیروهای عمودی اعمال شده به آن، یکی از رایج ترین انواع آرک می باشد. سازندگان از دیرباز از ویژگی ها و استحکام فوق العاده این نوع آرک آگاه بودند و از آن در طاق ها و نماها استفاده می کردند. آرک یک نیم دایره کامل با شعاع دایره تعیین می شود. در مواردی که امکان انجام نیم دایره کامل وجود ندارد، فقط می توان قسمتی از آن را انجام داد.
انواع آرک به سبک کلاسیک و رومی
نماهای کلاسیک و رومی امروزه از سبک های پرطرفدار در بازار معماری ایران هستند. چنین نماهایی شکوه و استحکام خاصی به ساختمان می بخشند و با مصالحی مانند سنگ ساخته می شوند. سنگ تراورتن با بستر سیمانی و رابیتس جلوه بینظیری دارد. نماهای کلاسیک و رومی دارای عناصر خاصی هستند که می توانید از آنها برای بازسازی نما ساختمان خود استفاده کنید. دو مورد از برجسته ترین عناصر دیدگاه کلاسیک عبارتند از: انواع آرک و سنتوری. ترکیب و تناسب صحیح هنگام استفاده از این دو عنصر، نما را زیباتر و با شکوه تر می کند.
ابعاد و اندازه های صحیح انواع آرک
وقتی در شهر قدم می زنید، اولین چیزی که از منظر انسانی توجه شما را به خود جلب می کند، ورودی ساختمان می باشد. در دیدگاه کلاسیک، این موضوع بسیار مورد بحث قرار می گیرد و اغلب از آرک برای تعریف ورودی استفاده می شود. ماهیت آرک در نماهای کلاسیک ایجاد هماهنگی بین خطوط مختلف نما می باشد. در طراحی و ساخت آرک در قسمت ورودی نما ساختمان می توان کل ورودی را با آرک پوشاند. بیرون زدگی لبه های آرک و استفاده از عناصر دیگر نیز می تواند به زیباتر شدن آن کمک کند. تکرار آرک در قسمت های مختلف ساختمان و یا در قسمت ورودی نما می تواند نتیجه خوبی داشته باشد. در این روش بسته به نوع طرح و عرض ساختمان باید به دو نکته توجه کرد:
ساختمان هایی با تناسب عرض و ارتفاع مناسب دست طراح و معمار را برای طراحی نما و به خصوص طراحی ورودی باز می گذارند.
استفاده از انواع آرک نما در ورودی نما کلاسیک باعث افزایش شخصیت و شکوه بنا و استحکام بیشتر آن می شود.
در ساختمان هایی با ارتفاع بیشتر می توان از آرک بزرگتر از دهانه ورودی استفاده کرد. این آرک به عنوان آرک اصلی بنا شناخته می شود و می توان آن را نزدیک تاج بنا ساخت.
ترکیب مناسب انواع آرک و سنتوری
همانطور که گفته شد کمان و سنتور از عناصر اصلی نما کلاسیک می باشند. این عناصر شکوه و زیبایی نما ساختمان را دو چندان می کنند. در عین حال، آنها باید ترکیب مناسبی نسبت به یکدیگر داشته باشند. اگر ترکیب سنتور و آرک در نما سبک کلاسیک به درستی انجام شود، شکوه آن دو چندان می شود. با توجه به ویژگی های مختلف نما می توان از آرک در کنار نما در قسمت بالایی نما استفاده کرد. این آرک می تواند در بالای سنتوری یا در پایین باشد. جزئیات این سبک نما بسیار متنوع است و شما قادر خواهید بود با مشورت کارشناسان و طراحان بهترین نمونه ها را برای نما ساختمان خود انتخاب کنید.
انواع آرک در دکوراسیون داخلی ساختمان
اگرچه آرک ها بیشتر در سبک های طراحی دکوراسیون داخلی که بر اساس سنت های قدیمی هستند، بیشتر دیده می شوند، اما در خانه های مدرن از آرک ها می توان در فضاهای مختلف استفاده کرد و زیبایی منحصر به فردی به خانه بخشید. امروزه آنچه در بین همگان رواج پیدا کرده تزئین سقف آشپزخانه های اپن است که گاهی به اشکالی غیر از آرک می انجامد. این نوع سقف ها در واقع نوعی سقف کاذب هستند که برای فضاهایی مانند آشپزخانه اپن استفاده می شوند و اکثرا با مفهوم اصلی آرک یا قوس بی شباهت هستند. در این قسمت ما انواع آرک در دکوراسیون داخلی ساختمان را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
آرک آشپزخانه در دکوراسیون داخلی ساختمان
همانطور که گفته شد یکی از کاربردهای آرک در معماری مدرن و معاصر در آشپزخانه ها می باشد. کناف به دلیل سهولت در نصب و اجرا و انعطاف پذیری در زمینه طراحی به عنوان یک راه حل ساده و مدرن طرفداران زیادی پیدا کرده است. بنابراین اگر می خواهید خانه خود را به سبک مدرن بازسازی کنید می توانید از سیستم های کناف استفاده کنید.
به طور مثال اگر بخواهید یک آشپزخانه کوچک طراحی کنید، با استفاده خلاقانه از کابینت های خنثی و رنگ روشن در کنار قفسه ها، فضا تنگ و خسته کننده به نظر نمی رسد. اگر طراحی میز اپن و آرک آشپزخانه نیز تا حدودی پیچیده باشد و سادگی طرح های مدرن را نداشته باشد، این امر می تواند باعث شود که نگاه ها به سمت آرک و اپن معطوف شود و توجهی به کوچکی فضای آشپزخانه نشود.
آرک پنجره ها در دکوراسیون داخلی ساختمان
معماری بیشتر پنجره های قدیمی با آرک می باشد. حتما نمونه هایی از آن را در خانه های قدیمی و تاریخی دیده اید. پنجره های شیشه ای رنگی در قاب گنبدی شکل. با تلفیق معماری سنتی و قدیمی ایرانی با معماری مدرن می توان طرح های خیره کننده ای خلق کرد که هر بیننده ای را به تحسین وا می دارد. در خانه هایی که فضای کافی برای ساخت آرک در کنار هم وجود دارد، می توانید از ایده رواق استفاده کنید و فضاهایی مانند تراس خانه یا استخر و حیاط را زیباتر کنید.
آرک اتاق نشیمن در دکوراسیون داخلی ساختمان
اگر اتاق نشیمن بزرگی دارید، چند آرک در قسمت های مختلف آن ایجاد کنید تا حال و هوای خاصی به خانه ببخشید. در خانه هایی با دکوراسیون داخلی سنتی و قدیمی، آرک ها بیش از هر جای دیگری خودنمایی می کنند. می توانید با استفاده از اقلامی مانند فرش های طرح قدیمی و اصیل که با این سبک معماری هماهنگ است، زیبایی آن را چند برابر کنید.